Eğitim tüm dünyada sancılar yaşayan ve sosyal değişimlerden en hızlı etkilenerek dönüşen alanlardan biri. Tarihin ilk üniversitesi kabul edilen Bolonya Üniversitesi ya da antik dönemlerde bugün ismini sıkça duyduğumuz ve birçok felsefi sorunun kökeni olan Platon Okulu günümüzdeki kurumsal yapılarla ne kadar uyumlu? Kurumsal kimliğini ve temel ilkelerini muhafaza etseler de dünyanın en önemli okulları ve toplumları da bu dönüşümden etkileniyor. Bu dönüşümü ve diğer sosyal dönüşümleri (göçleri, ekonomik eşitsizlikleri vb.) yönetemeyen ve buna dair bir birikim üretemeyen ülkeler ve toplumlar ise dönüşümü derinden ve sarsılarak yaşıyor.
2016 yılından itibaren sıkça konuşmaya başladığımız PISA sonuçları ülkemize dair tablonun oldukça ürkütücü olduğunu ortaya koymuştu. 72 ülke arasında 50. sırada yer edinmek belirli demografik, bölgesel nedenlerle on yıllardır dünyanın en büyük ekonomileri arasında 16-19. sıralar arasında gidip gelen bir ülke için deprem niteliği taşımalıydı. Nitekim bu araştırmayı; takip eden yıllarda başka araştırmalar da doğruladı. MEB araştırmasına göre 8. sınıftaki her 4 öğrenciden biri basit dört işlem yapamıyor, üçte ikisi deyimlerdeki anlamları fark edemiyor, okuduğunu anlamıyor, soyut düşünemiyor.
Peki ülkemizde böyle bir tabloyla karşı karşıyayken eğitimin dönüşümü perspektifinden kısmi de olsa bazı iyileştirmeler için Blockchain’i nerelerde ve nasıl kullanabiliriz? Blockchain eğitim sistemimize nasıl entegre olabilir?
Teknolojinin gelişimi ve özellikle bazı kritik teknolojilerin ortaya çıkışı ilk paragrafta da bahsettiğimiz sosyal dönüşümlerin yüzyılımızdaki en önemli kamçıları niteliğinde. Bugün hayatımızın her alanında yapay zekâ, veri bilimi, blockchain, siber güvenlik teknolojilerinin ve özellikle web servislerinin etkisini görüyoruz. Bu teknolojilerden blockchain ise artık finans ve sağlık sektörü başta olmak üzere birçok endüstride başat aktörlerden biri. Üstelik hala finans sektörünü baştan başa değiştirme potansiyeline sahip. Peki en az bu sektörler kadar önemli olan eğitim sektöründe durum ne? Özellikle ülkemizde bu öncül teknolojiyi sorunlarımızı çözmek için ne ölçüde ve nerelerde kullanabiliriz?
Blockchain’in eğitimde kullanımına ilişkin öneriler;
Finans ve sağlık başta olmak üzere öncül endüstri ve şirketler blockchain’i veri güvenliği ve geçerliliği üzerinden ilerleyen vakalarla kullanmaya başladılar. Bu teknoloji eğitimde veri toplama ve doğrulama alanında denetleyici kuruluşlar ve bakanlık tarafından kullanılabilir. Böylece çocukların durumuna ilişkin veriler eşzamanlı, merkezi ve güvenilir bir yapıda takip edilmiş olacaktır. Özellikle Amerika’da sağlık ve eğitim gibi alanlara ilişkin sosyal veriler oldukça kıymetli ve sık sık hack ve çalınma gibi sorunlar yaşıyorlar. Örneğin; geçtiğimiz yıllarda bu tür vakalarla karşılaşan verilerin %13’ü eğitim sektörüne ait. Bu verilerin böyle bir yapıda tutulması bu sorunun da önünü alacak bir yapı kurmak anlamına geliyor.
Bu bilgilerin yanı sıra derece ve mezuniyet bilgilerinin böyle bir platformda tutulması öğrenci ve mezunlar için kolaylık yaratırken kamuda dahi sahte diploma kullanımı gibi yine fraud olarak niteleyebileceğimiz durumların önüne geçecek ve güvenlik açıklarını azaltacaktır. Ayrıca blockchain diplomaları, öğrencilerin kayıtlarına hızlı ve kolay erişmelerini ve bu bilgileri potansiyel işverenlerle paylaşmalarını sağlayacaktır. Bu da işverenlerin, öğrencilerin başarıları hakkında bilgi almak için üniversiteler ve kolejlerle iletişim kurmalarını gerektirmeyerek kolaylık sağlayacaktır. Ek olarak, bu kayıtlar yükseköğrenim başvuruları başta olmak üzere eğitim alanında da kullanılabilir. Blockchain’in güvenlik endişelerine ilişkin sorunlara çözümler ürettiğini gördükten sonra eğitimdeki diğer potansiyel uygulama alanlarına ilişkin tahminlerimizi sıralayabiliriz.
Bu alanda bir kullanım grubu da yakın zamanda birçok uygulamanın da yayılacağını düşündüğüm uzaktan eğitim ve sınavlara hazırlık uygulamaları olacaktır. Blockchain tabanlı geliştirilen bir chatbot, Opet Foundation tarafından geçtiğimiz dönemde kullanıma sunuldu ve diğer chatbotlardan bir özelliğiyle öne çıkıyor. Öğrencinin, ilerlemesini takip edebiliyor ve bu ilerlemeye uygun bir şekilde öğrenim yoluna götürüyor. Bu durum yani seviye ve gelişim takibi aslında bizim de en net ihtiyaçlarımızdan biri. Çünkü maalesef okullarımız hem mental hem fiziksel olarak seviye bazlı ve ilerlemeye dayalı bir metottan oldukça uzak. Bu alanda blockchain; chatbot, web uygulaması, mobil uygulama, sınav uygulaması gibi birçok farklı durumda sınavlara hazırlık ve uzaktan eğitime yardımcı olabilir. Artı olarak da bize bu uygulamaların bireysel ve tekil kullanıcılarından eğitimin gelişimi için kullanmak üzere güvenilir datalar sunar.
Bir şeyin altını çizmek gerekir: Blockchain, eğitim sisteminde bazı şeyleri kolaylaştırmak ve sistemin aksayan yönlerinde bir enstrüman olarak sorunların çözümüne katkı sunmak için kullanılabilir fakat herhangi bir teknolojiden sihirli bir değnekle her şeyi çözmesini beklemek çok akıllıca olmayacaktır. Bununla birlikte verilerin daha yapısal, daha paylaşımlı ve ortak kullanım alanlarında daha güvenilir olması ve uzaktan eğitimin bireysel ölçekte izlenebilir ve geliştirilebilir bir yapıya kavuşturulması için blockchain kullanılmaya başlanarak bazı sorunlar çözüme kavuşturulabilir.
Kaynak ve Referanslar:
- Açık ve uzaktan öğrenmede blokzincir teknolojisinin kullanımı* – Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd
- https://bctr.org/blockchain-teknolojisinin-egitim-sistemine-faydalari-8917/,