Gelecek yıl 24 Temmuz – 9 Ağustos tarihleri arası dünyanın en güvenli şehri Tokyo’da gerçekleşecek 2020 Yaz Olimpiyatları için Japonlar hummalı bir çalışmaya girdi. 2012’de toplam turist sayısı 9 milyon, 2018’de ise 31 milyonken 2020’de toplam 40 milyon turisti ağırlamayı hedefleyen Japonya, Olimpiyat çalışmalarında daha önce denenmemiş çevreci uygulamalara ağırlıklı olarak yer veriyor.
En çarpıcı örnekten başlamak gerekirse: Yarışları kazananlara verilecek 5 bin madalyanın tümü kullanılmış elektronik cihazların geri dönüşümüyle üretiliyor. Son 2 senedir eski elektronik cihazlarını devlet birimlerine bağışlayan Japonlar, madalyaların doğaya zarar vermeden üretilmesi için gereken 32 kilo altın, 3,5 ton gümüş ve 2,2 ton bronzun toplanmasına direkt katkı sağladı. Tokyo Olimpiyat Komitesi, oyunların başlamasından tam 1 sene önce düzenledikleri tanıtım gününde, gerekli olan materyallerin hepsinin toplandığını söyledi. Bununla birlikte madalyaların üstünde bulunan “Zaferin Tanrıçası” sembolünün çok çeşitliliğin önemini ve sporda fazla çalışmanın başarıyla onurlandırılmasını temsil ettiğini paylaştı.
Japonya olimpiyatları madalyalarını geri dönüşüm materyallerinden üretilen ilk oyun değil. Fakat hem bunu gerçekleştiren ilk yaz oyunu hem de vatandaşları tedarik zincirine katan ilk organizasyon. Diğer tüm örneklerde devletler geri dönüşüm materyalini önde gelen şirketlerin fabrikalarından toplu almıştı.
Bunun yanı sıra Japonlar, gelecek yaza kadar blok zincir uygulamasını kullanarak parmak iziyle ödeme sistemine geçmeyi hedefliyor. Olimpiyatları ziyaret edecek turistlere rahatlık sağlamak için Japonlar, kredi kartı ve nakdin hiç kullanılmadığı, sadece parmak iziyle alışveriş yapılacak 300 alan yaratıyorlar. Aynı zamanda Alibaba’nın oluşturduğu ödeme sistemini en büyük metro istasyonlarına entegre eden Japonya, ziyaretçilere dil sıkıntısı çekmeden mobilden ödeme yapma rahatlığı sağlıyor. Bu geliştirmeler ziyaretçiler için kolaylıklar sağlamanın yanı sıra nakit ve kredi kartı kullanımında üretilen doğa düşmanı fişlerin de ortadan kalkmasının önünü açıyor. İçinde fazla miktarda Bisfenol A maddesi içeren kasa fişleri; pet ve plastik kadar doğaya zararlı. Bütün ödemelerde karşımıza çıkan bu maddenin kullanımının azaltılması büyük önem arz ediyor.
Sürdürülebilir enerji açısından bakıldığında: Olimpiyat oyunlarının çoğunun gerçekleşeceği Olimpik Köy tamamen yenilenebilir enerji kaynaklarıyla donatılacak ve karbon salınımı mümkün olan en düşük seviyeye indirilecek. Olimpiyatların ana sayfasında Japonya otoritelerinin, UNDP’nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ni baz alarak kurduğu sıfır karbon ve sıfır atık üreten altyapılara dair detaylı bilgiler bulunuyor. Hatta otoriteler oyunların başlamasından 2 sene önce 143 sayfalık Sürdürülebilirlik Planı yayınlayarak bütün oyunların nasıl çevreye zararsız şekilde oynanabileceğine dair detaylı planlarını paylaştı. Bu planda yer alan diğer bir hedef de yeme içme materyallerinin %65’inin geri dönüştürülebilir olması. Eğer gerçekleşirse, bu toplu bir etkinlikte ulaşılan en yüksek oran olacak.
Teknolojik atılım yönünde: Japonya’nın lider mühendislik şirketi Toyota, olimpiyat oyunları için özel olarak geliştirdiği T-HR2 “humanoid” robotlarının zamanının en gelişmişi olacağını savunuyor. İlk defa internet bağlantısı olmadan, insan kontrolü dışında ve tamamen el ayak senkronizasyonu ile kendini idame edebilen bir robot iş başında olacak!
Japon Havayolları ise Olimpiyatlar süresince uçuşlarını su yosunu bazlı yakıt ile yapmayı hedefliyor. 2009 yılından beri üzerinde çalışılan bu proje başarılı olursa 2050 yılına kadar konvansiyonel jet yakıtının su yosunu ile değiştirilmesini öngörüyor. Deneme uçuşlarının Olimpiyatlarda gösterilip gösterilmeyeceği hala merak konusu.
Japonya’da yaz aylarındaki sıcak hava dalgası tehlikeli boyutlara ulaşabiliyor. Geçen yaz ekstrem sıcaklıktan dolayı Japonya’da 130 kişi hayatını kaybederken 170 bin kişi hastanelik olmuştu. Olimpiyatlar sırasında benzer durumlar oluşmaması için komite, ziyaretçileri sahil şehirleri Yokohoma ve Kawasaki’nin kıyı kısımlarına park etmiş cruise gemilerinde ağırlamayı planlıyor. Bunlara ek olarak:
- Olimpiyatlar sürecince her gün iş için toplu taşıma kullanan 8 milyon Japon evden çalışacak. Böylece hem aşırı kalabalıklar önlenecek hem de karbon salınımı normal seviyede tutulacak.
- Toplam 600,000 uluslararası katılımcının gelmesi bekleniyor.
- Tırmanma, sörf, beyzbol, kaykay, karate ve softbol olmak üzere beş spor dalında ilk defa oyunlar düzenlenecek.
Japonlar, 2020 Olimpiyatlarını tarihsel önem atfediyor. Hem yüksek teknolojilerini hem de çevreci pratiklerini ziyaretçilere gösterebilecekleri Olimpiyatlar, lider Japon şirketlerde $3,1 milyar sponsorluk yatırımı aldı. Bu miktar, daha önceki olimpiyatlara ev sahipliği yapmış ülkelerin özel sektöründen toparladığı paranın tam olarak 3 katı. Bu durum Japonların 2020’yi uluslararası ilişkiler projesinden öte bir ulusal gurur konusu haline getirdiğini gösteriyor. Japonların gerek verdikleri reklamlardan gerekse projelendirdikleri atılımlardan, olimpiyatlar vasıtasıyla güçlerini diğer ülkelere göstermek istedikleri de aşikâr. Örnek alınması gereken özellikler şunlar ki Japonlar “kalkınmayı” planlı ve duyarlı bir şekilde, insanları da işin içine katarak, kurumlar üzerinden idare ediyor ve projelerini şeffaf paylaşımlarla tamamlıyor.