2008 yılında, Satoshi Nakamoto isimli kişi veya grup tarafından kaleme alınan bir makale ile hayatımıza giren Blockchain (blokzinciri) tanımı, günümüzün en popüler ve ekosistemler üstü teknolojilerinden biri olarak varlığını güçlenerek sürdürüyor.
Sadece dokuz sayfalık bir makale ile başlayan Blockchain serüveni, günümüzde merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamaları ve NFT gibi yeni akımlarla popülerleşmeye devam ediyor.
Blokzinciri teknolojisi kısaca; güvenli, değiştirilemez, paylaşımlı, ortak bir dağıtık kayıt defteri olarak tanımlanabilir.
Blokzinciri, yalnızca bir dijital para projesi değil, finansı ve finanstan anladıklarımızı da derinden sarsan bir yapı.
Blokzinciri’nin Potansiyeli
Blokzinciri teknolojisinin potansiyeli, başta finans olmak üzere pek çok farklı iş kolunda yapılan çalışmalar ve projeler ile deneniyor. Blokzinciri; dijital haklar, güvenli aracılık servisleri (escrow), değiştirilemez akıllı sözleşmelerin (smart contracts) tüm yönlerinin test edilmesiyle hayatımıza oldukça kısa bir süre içerisinde, daha sağlam temeller ile girecek gibi görünüyor. Pek çok farklı iş kolunda yapılan çalışmalar incelendiğinde, blokzincirin dört ana bölüme ayrılarak değerlendirilmesinin mümkün olduğu söylenebilir;
• Akıllı Sözleşmeler
• Dijital Paralar
• Menkul Kıymetler
• Kayıt Tutma Araçları
E-ticaret uygulamaları, küresel ödemeler ve para transferleri, kişiler arası borç alışverişi ve mikro finans çalışmalarında, blokzincirinin sunmuş olduğu dijital para geliştirme imkanları kullanılıyor.
Tedarik zinciri yönetimi, sağlık sistemlerinin – aşı raporlarının organizasyonu, mülkiyet ve sahipliğin kanıtlanması, demokratik ülkelerin bir sancısı olan oy verme ve oy sayım sürecinin kesinliğe ve güvene kavuşturulması gibi alanlarda dağıtık defter teknolojisi kullanılmaya başlıyor.
Finans Sektörünün Dönüşümü Çoktan Başladı!
2008 yılında küresel finansal sektör krizinin hemen ardından yayımlanan bitcoin makalesi ile finans tarihinin en kritik dönüm noktalarından biri yaşanıyor ve blokzincirinin büyük kitlelerle buluşması başlamış oluyor.
Günümüzde tüm ülkeler, blokzincirinin uygulama alanlarını değerlendiriyor, blokzincirindeki varlıklara, en popüler uygulamalara sahip olmak için yarışılıyor. Bu anlamda Çin’in “Merkez Bankası Dijital Para Birimi” uygulaması, Yuan’ı blokzincirine taşımayı, Çin’in finansal teknolojisiyle tüm dünyada öne çıkmasını amaçlıyor. Çin’in attığı bu adımın ardından dünyanın dört bir yanından dijital para birimleri ile ilgili çalışmalar hız kazanmış durumda. Ukrayna, Gürcistan gibi ülkeler çalışmalarını başlatmış durumda olduklarını duyururken “Kum Doları” ismiyle Bahamalar, para birimini dijitalleştiren ilk ülke olarak herkesi şaşırtıyor.
ABD’de yaşanan blokzinciri dönüşümü ise dünyanın geri kalanından çok farklı değil. Tek fark, ABD’nin halihazırda dünyanın rezerv para birimi olan ABD Dolarına sahip olması ve FED Başkanı Powell tarafından yapılan son açıklamalara istinaden dijital para için öncü ülke olmanın gerekli olmadığını düşünmesi. Fakat bu durum, ABD’nin teknoloji ve finans alanında Çin’in gerisinde kalmasına neden olabilecek önemli bir parametre olarak görülüyor.Facebook Libra (yeni adı ile Diem) projesi gibi pek çok önemli proje, ABD’de geleneksel finans ve denetleyici kurumlarda çalkantılara sebep olurken, Ripple (XRP) gibi blokzincir ve kripto para şirketleri de SEC radarına takılıyor.
Blokzinciri teknolojisinin doğum yıllarında tüm dünyada yaşanan kriz sancıları, Covid-19 krizi ile birlikte bu dönüşümün gerçekleşmesi için oldukça uygun bir ortam yaratıyor.
Dijital varlıkların enflasyona karşı bir değer saklama aracı olarak popülerleşmesi, trilyonlarca dolarlık yardım paketleri bireysel yatırımcıların kripto para ve blokzincir teknolojisine yönelik ilgisini cezbederken; bu dönüşüme olan ilgi de yeni girişimlerin oluşmasına, geniş kitlelerin akıllı kontratları, blokzinciri projelerini, merkeziyetsiz finansı öğrenmesine neden oluyor.
Finans sektöründe dönüşüm, çoktan başladı ve blokzinciri teknolojileri pek çok önemli konuya getirdiği çözümler ile bu dönüşümün en önemli parçalarından biri olarak görülüyor.Bu değişimi anlamaya, dönüşümü yakalamaya dair atılacak her küçük adım yarının yeni finans dünyasında bulmamıza yardımcı olacak. Merak etmeyen, öğrenmeyen, sormayan ve adım atmayanlar için sanırım tahmin yapmaya bile gerek kalmayacak. Not: Yazıda sözü edilen makalenin Türkçe çevirisine Buradan ulaşabilirsiniz.
Bu yazı alıntıdır.