Gelişen teknolojiler ile birlikte, toplumun alışkanlıklarında yaşanan derin dönüşüm ve bireylerin her gün kendini yeniden üretme ihtiyacı ile geleceğe hizmet etmek için gerek duyduğumuz yetkinlik setleri, eğitim alanında yapılan çalışmaların her zaman bir adım önünde koşusuna devam ediyor. Geleneksel eğitim modelleri geleceğin ihtiyaçlarını karşılamada eksik kalıyor ve dönüşüme ihtiyaç duyuyor.
Dijital araçların hayatımızda daha çok yer edinmesi ile başlayan yeni iş yapış şekillerinden bir tanesi de kitle kaynak kullanımı (crowdsourcing) olarak karşımıza çıkıyor. Peki, yenilikçi iş modellerine temel olan bu yeni yaklaşımı eğitimde de uygulayabilir miyiz? Sosyal girişimci bakış açısıyla eğitim alanındaki ihtiyaçlara çözüm sunabilecek oluşumları hayata alabilir miyiz?
Daha önceki yazımızda belirttiğimiz üzere, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nun “Daha Parlak Bir Gelecek İçin Çalışma Raporu” da açık bir şekilde günümüz yetkinliklerinin geleceğin iş gücü ile eşleşmeyecek nitelikte olduğunun ve yeni kazanılan becerilerin de çok hızlı bir şekilde güncelliğini kaybedebileceğinin altını çiziyor.
Sürekli değişen ihtiyaçlara yönelik eğitim müfredatının sürekli güncel tutulması, güncellenen müfredata yönelik öğretmen ve eğitmen yetiştirme programlarının gözden geçirilmesi ve hizmet içi eğitim uygulamasına geçerek eğitmen eğitiminin sağlanması, geleneksel eğitim modellerinde işletilmesi gereken doğru bir yaklaşımdır. Ancak bu yaklaşım ile getirinin orta vadede sağlanabileceğini düşünüyoruz. Günbegün değişen ihtiyaçlara çevik çözümler sunabilmek için, kalabalığın bilgeliği, wisdom of crowd, bizlere yol gösterebilir.
Code.org adlı sivil toplum kuruluşu, öğrencilerin bilimsel ve algoritmik düşünme becerilerini geliştirmek, bilgisayar biliminin hayatımıza kazandırdığı yazılım geliştirme araçların benimsetebilmek, toplumun daha geniş bir kitlesinin yeni nesil araçlara ulaşabilmesini sağlamak üzere dünya çapında “Hour of Code” kampanyasını hayata aldı.
Kitlelerin açık kaynak eğitim materyalleri ile okullarda gönüllü olarak eğitim vermesine olanak sağlayan bu kampanya, toplumun farklı kesimlerinden destek aldı ve 2018yılında 180’den fazla ülkede 220,545 Hour of Code etkinliği gerçekleştirildi.
Eğitim müfredatının açık ve bilişim teknolojilerine yakın kitleler tarafından rahatlıkla uygulanabilir olması, Hour of Code’da sunulan eğitim içeriklerinin geniş kitlelerce kabul görmesi, oyunlaştırmanın kullanılarak içeriğin ve üslubün öğrenciler tarafından ilgi çekici ve ilginç bulunması, yayılım için ise kitle gücünün kullanılması Hour of Code’un en belirgin başarı kriterleri olarak karşımıza çıkıyor.
Peki, doğru ihtiyaca yönelik kitlelerin yönlendirilmesi adına nasıl bir model kurgulanmalıdır? Geleceğin ihtiyaç duyduğu başka yetkinlikler için de kitle destekli metodlar kullanılabilir mi?
ETZ ve Wunder Innovation Studio iş birliği ile hazırladığımız 2023 Eğitim Vizyonu – Öğretmen Eğitimine Yönelik Tasarım Odaklı Yaklaşım Raporu kapsamında yapılan araştırmalar doğrultusunda ihtiyaçlardan bazıları, World Economic Forum, İşlerin Geleceği 2018 Raporu’nda da belirtilen iş dünyasının yakın gelecekte talep edeceği öngörülen becerilerin öğrencilere aktarılması ile örtüşmektedir. Bu sebeple aynı rapor kapsamında öneri olarak oluşturulan prototiplerden bir tanesi “Nerede Ne Eksik?” bu ve benzeri ihtiyaçlara çözüm üretebilecek yenilikçi bir iş modeli olarak tanıtılmaktadır.
Kaynak: İşlerin Geleceği Raporu 2018, World Economic Forum (Çeviri: Sertaç Doğanay)
Prototip olarak tasarlanan portal üzerinden, okullar ihtiyaç duyduğu yeni nesil sosyal ve bilişsel becerileri eğitim ihtiyaçlarını duyurabilmesi, belirtilen ihtiyaçlara çözüm sunabilecek kitlelerin de Hour of Code benzeri bir altyapı üzerinden eğitim desteğini sağlayabilmesi öngörülmüştür.
Bu portal doğru kitlenin doğru ihtiyaca etkin bir şekilde çözüm sağlayabilmesine olanak sağlarken, ülkemizin yetkinlik ihtiyacı ısı haritasının oluşması aynı zamanda kamu politikaları için kıymetli bir girdi sunabilecektir.
“Nerede Ne Eksik?” platformuna benzer; sosyal girişimci farklı platformların başarılı bir şekilde çalışmalarını sürdürdüğü gözlemlenmektedir. Ancak araştırmalarımız kapsamında, beceri destekli ihtiyaçları, ihtiyaç sahipleri ile bir araya getiren, sonuç odaklı çözümler sunan bir iş modeli ile karşılaşılmamıştır.
Başlangıç Noktası olarak bizler, değişen eğitim ihtiyaçlarına daha hızlı çözüm sunabilecek yöntemlerin yenilikçi iş modelleri ile karşılanabileceğini düşünüyoruz. Bu yapıların oluşturulmasında ise multidisipliner bir katılım ile farklı gözlüklerden sorunlara yaklaşmanın, ortak akıl oluşturmanın bir ihtiyaç olduğunun farkındayız.
Eğitim alanında geleceğin dünyasına yeni bir gözlükle bakıp her türlü konuda çözümün bir parçası olmak, akılcı model önerileri getirerek tartışmak ve sonuç oluşturmak isteyen herkesi bu makalemizde tariflenen “Nerede Ne Eksik?” gibi, eğitimde farklı iş modellerini tartışmaya açtığımız raporumuzu incelemeye davet ediyoruz.